INDEX  BACK CONTEST  LINKS

YAESU FT-920 AUTOMATISCHE ANTENNETUNER PROBLEMEN

Bob Schetgen, KU7G Vertaling: PA1DV

Zo'n twee jaar geleden kocht ik een Yaesu FT-920 die in excellente conditie was, behalve de antennetuner. Ik ging langs alle banden en hield de TUNER knop in: mijn antenne van 40 tot 6 meter werd op alle banden keurig netjes aangepast. De volgende dag was op sommige banden de aanpassing verdwenen. Zelfs met een dummy load kreeg ik op die banden een misaanpassing.

Mijn eerste gedachte was een mechanisch defect of een kapot relais. Ik maakte de transceiver open om het probleem op te sporen. Het was geen mechanisch probleem: alles was goed aangesloten maar om zeker te zijn, doorliep ik de hele procedure van de Antenne Tuner Afregeling, zoals beschreven staat in het Service Manual. Alles scheen een paar dagen goed te werken, maar toen deed het probleem zich weer voor. Ik dook er weer in, en tikte tijdens het tunen op alle relais, in de hoop er een te vinden die bleef hangen of slecht contact maakte; niets gevonden!

Ik besloot de tuner te bekijken bij het doorlopen van alle banden en ontdekte dat één van de stappenmotoren zijn variabele condensator tot voorbij de volledig uitgedraaide stand draaide. Normaal is de beginstand volledig ingedraaid: op deze plaats zit een mechanische stop. Gezien vanaf de voorkant van de radio, draaien de stappenmotoren de condensatoren, met de klok mee, naar hooguit een volledig uitgedraaide positie. Er zit bij deze uitgedraaide positie geen mechanische stop en er wordt ook geen controlesignaal doorgegeven dat deze stand is bereikt. Deze keer stond één van de condensatoren voorbij de volledig uitgedraaide stand. Ik dacht dat de stappenmotor niet goed functioneerde en verving hem. Ik had hem beter moeten bekijken, de motor was goed. Het probleem kwam terug. Ik had al bijna besloten dat dit een “terug naar YAESU-probleem” was en sloot een losse handbediende antennetuner aan. Maar het idee dat er een ingebouwde tuner aanwezig was die niet goed werkte, maakte me gek.

Ik maakte de FT-920 weer open, startte de tuner en ontdekte dat nu beide condensatoren voorbij de totaal uitgedraaide positie stonden. Normaal gaan bij het aanzetten van de radio deze condensatoren naar hun uitgangspositie [volledig ingedraaid] en vandaar naar de opgeslagen positie van de gekozen frequentie. Nadat een condensatoren [of beide] voorbij de uitgedraaide positie komt, schijnt de referentie voor de uitgangspositie verdwenen te zijn. Wanneer je dan naar een andere band schakelt, haalt de regelaar de stappenmotor-posities en relais-volgorde uit het geheugen en handelt daarnaar. De motorpositie-informatie wordt uit de uitgangspositie gehaald, maar die is nu veranderd!! Aangezien er geen feedback is van de positie, zijn de condensator instellingen volledig fout.

Als je weer probeert te tunen, denkt de controller dat de draaicondensatoren ergens binnen de boog van 180º staan van volledig in- en uitgedraaide platen, maar een of allebei staan buiten de 180º. Daardoor neemt de capaciteit eerder toe dan af met de draaiing met de klok mee. Daarom kon er ook niet goed uitgetuned worden, zelfs niet met een dummyload. Als je de radio uit en weer aan zet, dan draaien de motoren [tegen de klok in] gedurende een tijdsduur waarvoor ze geprogrammeerd staan, maar ze gaan dan niet helemaal terug naar de beginstand als ze buiten de 180º staan. Als je dit een aantal malen herhaalt, gaan ze uiteindelijk naar de beginstand. Dan is de positie-informatie voor de meeste banden weer correct. Als je dan naar een van die banden gaat, werkt alles weer. Uiteindelijk ontdekte ik dat een warme reset [GEN en ENT op het keypad indrukken terwijl je de radio aan zet] het probleem voor een tijdje oplost, maar dat het na een paar dagen meestal weer terugkomt. Ik weet dat het niet goed is de radio zo vaak te resetten.

Op een middag deed ik deze wonderlijke zaken opnieuw. Alles was prima op de banden totdat ik naar 6 meter ging. De aanpassing daar was prima, maar toen ik terugging naar 10 meter hoorde ik een dip in het signaalniveau en toen kwam het weer een beetje terug. Ik wist dat de condensatoren op de verkeerde stand stonden. Ik maakte de radio open en zag dat het inderdaad het geval was. Ik liet hem op tien meter staan en deed de radio zo vaak aan en uit, dat de beginstand bereikt werd. Ik startte de tuner en kreeg een match. Ik ging naar 6 meter: de condensatoren bewogen naar de nieuwe positie. Toen ging ik terug naar 10 meter en beide condensatoren gingen voorbij de 180º. De enige manier om dit op te lossen was een warme reset en elke band opnieuw te tunen.

Toen werd het mij langzamerhand duidelijk wat het probleem zou kunnen zijn. De tuner maakt gebruik van een seriële EEPROM om alle waarden op te slaan. Deze EEPROM en de microcontroller krijgen 5 volt voedingspanning van een spanningsregelaar op het Tuner Control Board. Deze 5 volt verbinding gaat ook naar het Main Tuner Board voor de relais, spoeltjes, condensatoren enz. Omdat ik enige ervaring heb met EEPROMS, vermoedde ik dat er noise-RF via deze 5 volt verbinding liep, waardoor er verkeerde waardes in het geheugen werden weggeschreven. Langs deze verbinding liggen een aantal 1 µF elco's en 0,01 µF schijfcondensatoren, maar met zoveel RF in die omgeving, dacht ik dat het er meer moesten zijn. Ik haalde de print eruit, stookte desoldeerbout warm en voegde er een aantal aan toe. De laatste paar jaar heb ik geen problemen meer gehad met de tuner. In feite werkt de tuner veel sneller en soepeler dan vóór die tijd.

Ik voegde twee elco's toe van 330 µF. Kleiner had misschien ook goed gewerkt, maar deze had ik toevallig. En een keramische schijfcondensator van 0,047 µF. Eigenlijk zocht ik een van 0,1 µF.

Hier volgt de hele modificatieprocedure:

•  Maak heel voorzichtig alle ksbeltjes van de Tuner Control print los. Ruk ze niet los, maar beweeg ze rustig heen en weer tot ze vrij komen.

•  Er zit een witte flat cable die van onderaf komt en die in een connector zit op de Tuner Control print. Wrik deze niet los, maar trek de kleine clips aan weerszijden omhoog om de druk op de kabel te verminderen. Deze komt dan op de juiste manier los.

•  Verwijder de vier schroefjes die de print vasthouden.

•  Op de print staat een punt aangegeven met C5547. Op mijn print zit hier geen component en ook in het schema is er geen component met deze aanduiding. Hier heb ik de 330 µF elco geplaatst. Let erop dat het negatieve aansluitingspunt met een stip op de print is gemarkeerd – tenminste op de mijn – controleer dat aub!!

•  De condensator van 0,047 µF moet zo dicht mogelijk bij pin 8 van J 5504 gesoldeerd worden en ook aan massa gelegd worden. Ik volgde het 5 volt spoor en vond een plekje op de print waar ik een goede massaverbinding kwam waar al soldeer zat.

Ook veranderde ik de verbindingen naar deze print enigszins. Vooral de draden naar de stappenmotoren. Ze waren drie maal langer dan noodzakelijk. Ik knoopte ze bijelkaar met een draadlusje.

Dat is het dan! Plaats de print terug en zet alle connectoren op de goede plek. Die van de stappenmotoren niet verwisselen!!

Verscheidene mensen op het Internet gaven aan dat ze dezelfde problemen hadden meegemaakt, zelfs met multiband antennes, zoals een vijfbanden vertical. Tenminste vijf van hen die contact met me zochten, probeerden deze modificatie met succes. In de praktijk zijn er vele variabelen. Yaesu heeft deze tuner misschien ontworpen in een laboratorium omgeving, maar deze problemen deden zich daarbuiten voor.

Andere opmerkingen voor FT-920 bezitters:

De automatische tuner in de FT-920 laat het snel afweten als de SWR hoog is. Daar komt nog bij dat de instellingen niet worden opgeslagen als de SWR hoger is dan 1,5:1.

Een trucje dat ik dan deed was: de RF power op minimum en dan beginnen te tunen. Wanneer hij begint te tunen, het vermogen een beetje verhogen, tot een groffe match is bereikt. Dan helemaal opdraaien tegen het eind van de procedure. Op die manier kon ik een goede match maken van 40 tot 6 meter bij een G5RV antenne van een halve lengte. Het enige wat ik nog moest doen was de voedingslijn een beetje verlengen.

Ik heb ook gemerkt dat de tuner op bepaalde frequenties het helemaal niet doet en een High SWR melding geeft. Ik vond een manier om ook dit probleem op te lossen. Ook hier weer de RF power helemaal terugdraaien en dan beginnen te tunen. Nu in plaats van gelijkmatig het vermogen te verhogen, de power knop snel omhoog en terug draaien tot de tuner begint te werken. Dan net als bij het andere voorbeeld, het vermogen beetje bij beetje verhogen tot je op vol vermogen zit. Je moet dit wel een paar keer proberen. In werkelijkheid beduvel je de tuner omdat deze een kleine dip ziet.

Antony Bower, NT4X, adb1x1@yahoo.com .

Heb je de aanwijzingen aan het eind van iedere Hints and Kinks gelezen? Sommige tips zijn bruikbaar, maar niet veilig in alle situaties. Het belangrijke deel in Anthony's advies is, dat RF de oorzaak kan zijn van slecht functionerende automatische tuners. Als je dit probleem tegenkomt, doe dan eerst al het mogelijke om die RF tegen te gaan. Bevindt de antenne zich te dicht bij de transceiver. Zit er een shield choke achter de radio? Is het station op de juiste manier geaard?

Wanneer je bijvoorbeeld werkt met SWR die groter is dan 1:1, dan zijn er periodieke spanningsmaxima en –minima die zich langs de voedingslijn voordoen. RFI problemen zijn soms het gevolg wanneer een maximum ontstaat in de omgeving van de apparatuur. Zulke problemen kunnen verminderd of opgelost worden door de lengte van de voedingslijn te veranderen met ±?/8 op de probleem band, om op die manier het spanningsmaximum van de apparatuur weg te houden.. Het veranderen van de lengte van de voedingslijn kan op andere banden weer voor problemen zorgen. Het kan dus nodig zijn deze aanpassingen te herhalen om de kwaal te genezen.

Als je alle mogelijke verbeteringen hebt toegepast, moet je je afvragen of je de apparatuur gaat modificeren, met alle mogelijke gevolgen vandien.

In de “Andere Opmerkingen” is Anthony de tuner aan het beduvelen. SWR's van 3:1 vallen buiten de specificaties van het ontwerp. Hoewel de tuner misschien “overgehaald” kan worden om die impedantie aan te passen, bestaat het gevaar dat de bij die SWR horende hogere RF spanningen de specificaties van de tuner-componenten te boven gaan. [De specificaties van de componenten gaan ervan uit dat de tuner niet zal proberen die hogere impedanties op te lossen] Misschien dragen die hogere spanningen bij tot de noodzaak van een extra bypass in de tuner?

Conclusie: zoals bij alle Hints and Kinks is ook deze techniek helemaal voor eigen risico.

Uit: Hints and Kinks, QST October 2001

Vertaling: PA1DV

BACK