 |
  |
 |
 |
||||
 |
|
Van GP naar (spoel) dipool
Als radio amateur blijf je bezig met veranderingen wat betreft antennes. Ik had al jaren een GP op de zijkant van mijn dakkapel en zo te beoordelen werkte hij redelijk goed. Het nadeel van een GP is dat de lange spriet een mooie bliksemafleider is. Niet dat er ooit inslag is geweest maar toch was ik niet gerust op als er een donderbui overtrok. Nog een nadeel waren de 3 tuidraden die ook voor tegencapaciteit werkte. Dat is wat lastig weg te spannen op het dak en je komt snel bij de buren uit. Nog een nadeel is het magnetische veld onder de antenne. Dit kan hoog oplopen en met alle gevolgen van dien (LF detectie) . Met een dipool heb je daar (relatief) minder last van. Dus op zoek naar een dipool en liefst voor alle banden.
In Elctron van januari 2006 kwam ik een artikel tegen met een beschrijving van een meer banden LC antenne. Dit is een draad dipool met spoelen (Loading Coils) . De taps aan de spoel werkt als een condensator en brengt de antenne in resonantie. Mijn uitgangspunt was dat de dipool moest passen in mijn tuin en ook voor iedere band resonant is. Dus geen lopende golven en lage s.w.r. Dus een maximum aan energie overdracht. Alleen de effectiviteit kon ik niet meten.
Nu is een resonante antenne in principe goed voor 1 frequentie. Het zal dus altijd een compromis zijn maar je kunt er zelf een heleboel aan sturen. Ik heb tijdens de zomermaanden heel wat gepruts met allerlei draden en spoelen. Ook spoelen met een vaste condensator. Deze antennes kreeg ik echter nooit goed. Bijna altijd een hoge s.w.r op een band. Bij wijziging van bv. het 20 meter deel veranderde ook het 10 meter deel. Dat schoot niet op en ging ik aan de slag met de LC antenne.
Ik ben begonnen met het wikkelen van de spoelen. 6 stuks voor de banden 10-15-20-40 en 80 meter. Als antenne draad gebruikte ik waslijndraad met flexibele kern Dit draad is goed te solderen en kan flinke trekkracht doorstaan.
Voor dergelijke experimenten ben ik uitgeweken naar een grasveldje in mijn wijk. Je moet immers de ruimte hebben om te testen. Ik had een groot leger statief (bedankt Rob) en daarin een aluminium mast. In de top hiervan een houten paal met een katrol. Met de katrol kon ik het hele spul snel op en neer hijsen. Het nadeel bij “openbare testen” is dat je veel aanloop krijgt van publiek die uit nieuwsgierigheid willen weten wat je daar toch uitvoert. Toch heeft het 4 middagen geduurd voor ik de doelstelling (optimale antenne) kon benaderen. De LC antenne genoemd in het januari nummer van Electron had toch nog “haken en ogen”. Niet voor de technische werking maar voor de mechanische opbouw. De antenne bestaat uit 2 dipolen die onder elkaar hangen en gevoed worden met 1 coax. In het verleden heb ik ook al proeven gedaan met gekoppelde dipolen en het gaf nooit een bevredigend resultaat. Altijd was er beïnvloeding van de draden die niet resonant waren en dat gaf een slechte s.w.r op de band waarmee je actief bent. Zo ook met deze antenne die met een gezamenlijk voedingpunt voor alle banden een minder goede s.w.r laten zien dan met gescheiden voedingdraden.
Toch was ik er nog niet. Ik wilde de twee dipolen netjes onder elkaar hangen en met kunststof spreiders de zaak goed in resonantie brengen. Het bleek dat het 10 en 20 meter dipool een flink stuk slechter werd. De s.w.r schoot omhoog. Ik was wel verplicht een gescheiden voedingspunt te maken door middel van 2 x 20 meter RG-58. Ook moest dit deel opnieuw in resonantie gebracht worden . De 15, 40 en 80 meter dipool had hier geen last van en bleef prima resonant. Ook mijn toegepaste baluns verving ik door een dubbele mantestroomfilter waarmee het geheel nog beter functioneerde. De bandbreedte was op ieder band goed, behalve 80 meter. Deze band is zeer scherp gepiekt ( 3.57Mhz ) Buiten deze frequentie loopt de s.w.r snel op. Het beste is nog de 15 meter band die over de gehele bandbreedte niet hoger dan 1: 1,2 komt. Regelmatig kwam Wicher, PD0WR langs. Hij hielp ook mee met het resonant maken van de dipolen. Op de laatste dag van de proeven heb ik mijn setje meegenomen ( Alinco DX-70)
Op alle banden is er een qso gemaakt en met goede resultaten. Inmiddels hangt de antenne boven mijn dak en de GP is verdwenen. Een “klosjesantenne”noemt mijn xyl het systeem. En nu maar wachten op conditieverbeteringen want van een flux van 66 wordt je niet echt vrolijk.
Zie HIER voor een foto overzicht
De N antenne .
Het idee was ontstaan na de bovenstaande proeven . Daar de N amateur uit mag komen op 10, 20 en 40 meter hetzij beperkt wat frequentie en vermogen betreft heb ik een antenne voor 10 en 20 meter gemaakt met bovenstaand recept maar dan wat anders. Voor de beginnende amateur die eenvoudig wil beginnen en geen geld aan dure antennes wil uitgeven is deze antenne zeer geschikt.
Een enkele dipool met 2 spoelen . Resonant en gevoed met rg-58. Lengte totaal 6 meter. Concept LC antenne. Bron: januari nummer Electron. De genoemde spoelen met 40 mm doorsnee geeft behoorlijk wat gewicht . Je kunt de spoelen ook maken van elektra buis 16 mm. Wikkel 39 windingen van 0,4 mm draad en je hebt een prima spoel voor dit doel.
De Q van de spoel is wel anders dan bij een grotere diameter spoel. Wil je hier mee experimenteren kijk dan op de site van de Veron http://www.veron.nl/tech/aircoil.htm
